Özenle oluşturduğunuz kitaplığa bakmaktan, bir kitabın sayfalarını koklamaktan ya da çok sayıda kitabın bulunduğu kitap fuarı gibi yerlere gitmekten keyif alıyor musunuz? Peki, yeni çıkan bir kitabı aynı gün içerisinde satın almak için büyük bir istek duyuyor musunuz? Eğer cevabınız “evet” ise tsundoku sendromuna sahip olabilirsiniz.
TÜBİTAK Bilim Genç‘te Dr. Elif Ebren Kaya tarafından yayımlanan yazıya göre, Erken yaşlardan itibaren iyi bir okuyucu olan genç yetişkinlerin bilgiyi işleme, anlama, mantık yürütme ve hatırlama kapasitesi ile bilişsel yetenekleri daha güçlüdür. Ayrıca sahip olunan kitapların sayısı ve türleri zekâ, öz denetim, zaman yönetimi ve hayata bakış açısı gibi birçok kişisel özelliği yansıtabilir. Örneğin SpaceX ve Tesla şirketlerinin CEO’su Elon Musk’ın, roket teknolojileriyle ilgili ilk bilgilerini okuduğu kitaplardan öğrendiğini biliyor muydunuz?
Bilişsel becerilerimizin gelişimini olumlu yönde etkileyen kitapları satın alırken bilinçli seçimler yapmalıyız. Bir gün okuyacağımızı düşünerek ihtiyacımızdan fazla kitap almak ve bu kitapları okumadan üst üste yığmak tsundoku sendromuna yakalanmamıza neden olabilir.
Japonca kökenli bir kelime olan tsundoku, “kişinin okuyabileceğinden daha fazla sayıda kitap satın alması yani istiflemesi” anlamına geliyor. Tsundoku kelimesi ilk kez 1879 yılında yayımlanan ve çok sayıda kitaba sahip olan ama onları okumayan bir öğretmenin eleştirildiği bir metinde geçiyor. Ancak kelimenin kökeni çok daha eskilere dayanıyor.
Kitap biriktirme hastalığı olarak bilinen başka bir psikolojik bozukluk daha var: bibliyomani. Sıkça karıştırılan bu iki kavram aslında birbirinden hayli farklı. Bibliyomani kelimesi, Yunancada “kitap” anlamına gelen biblion ve Latincede “delilik” anlamına gelen mania kelimelerinden türetilmiş. Bibliyomani, genellikle psikolojik ve duygusal travma ile ilişkilendirilen obsesif kompülsif bir bozukluk olarak tanımlanır. Bu bozukluğa sahip kişiler kitapları okumak için değil sadece biriktirmek için satın alırlar.
Fakat tsundoku sendromu yalnızca kitap okuma alışkanlığı olan kişilerin okuyabileceklerinden fazla sayıda kitap alma durumunu ifade eder. Bu sendroma sahip kişilerin okuma isteği fazla olmasına rağmen bunun için yeterli zamanları yoktur. Ama iyi bir okuyucu olduklarının bilinmesini ister ve kitaplıklarının kalabalık görünmesinden büyük keyif alırlar. Biriktirdikleri her kitabı bir gün okuyacaklarına inanırlar.
Günümüzde artık kitaplarımızın çoğunu internet üzerinden satın alıyoruz. Online kitabevlerinin bizlere sunduğu kampanyalardan veya belirli bir tutarı geçince ücretsiz olan kargo gönderiminden yararlanmak için ihtiyacımız olmayan kitapları da sepetimize atabiliyoruz. Kitap alışverişlerimizde sadece okuyacağımız kitapları satın alarak yani daha bilinçli seçimler yaparak kendimizi tsundoku sendromuna yakalanmaktan koruyabiliriz.
Kaynak: TÜBİTAK Bilim Genç
