Sıcak çarpması, çok sıcak ve nemli havada ya da ortamda uzun süre kalındığında ya da yoğun fiziksel aktivite yapıldığında ortaya çıkan bir durumdur.
Yaz aylarında dışarıda daha fazla zaman geçiriyoruz. Ancak özellikle çok sıcak havalarda farkında olmamız gereken ciddi bir sağlık sorunu var: sıcak çarpması.
TÜBİTAK Bilim Genç‘te yer alan yazıya göre; sıcak çarpması, çok sıcak ve nemli havada ya da ortamda uzun süre kalındığında veya yoğun fiziksel aktivite yapıldığında ortaya çıkan bir durumdur. Sıcak çarpmasında vücut kendini soğutmayı başaramaz ve vücut sıcaklığı 40 ºC’ın üzerine çıkar.
Terlemenin, vücut sıcaklığının sabit tutulmasında önemli rolü vardır. Ter vücuttan ısı alarak buharlaşırken vücudun soğumasına yardım eder. Eğer ortamdaki nem oranı yüksekse buharlaşma daha yavaş gerçekleşir. Bu nedenle nem oranındaki artış, vücudun terlemeyle ısı kaybetmesini dolayısıyla soğumasını engeller.
Sıcak havalarda kalın ve dar kıyafetler giymek sıcak çarpması riskini artırır. Çünkü böyle durumlarda ter kolayca buharlaşarak vücudu soğutamaz. Ayrıca yeteri kadar su tüketmemek de vücut sıcaklığının uygun şekilde düzenlenmesini zorlaştırır.
Sıcak çarpması durumunda vücut sıcaklığı 40 ºC’ın üzerine çıkar. Kaslarda kramp hissedilebilir. Kalp atım hızı yükselebilir. Cilt rengi kırmızıya dönebilir. Bilinç kaybı ortaya çıkabilir. Baş ağrısı hissedilebilir.
Tedavi edilememesi durumunda sıcak çarpması beyinde, kalpte, böbreklerde ve kaslarda hasara neden olabilir ve hayati risk oluşturan sonuçlara yol açabilir.
Bu sıcak yaz günlerinde sıcak çarpmasından korunmak için bol, ince, açık renkli ve hava aldıran giysiler giymeye, yeteri kadar su tüketmeye, günün en sıcak saatlerinde daha az fiziksel aktivite yapmaya dikkat edebilirsiniz.
Kaynak: TÜBİTAK Bilim Genç
